Phong Thủy | Trí Tuệ Sinh Tồn Của Thiên Nhân Hợp Nhất

Vừa nhắc đến "Phong Thủy", chúng ta đã cảm thấy nó mang tính thần bí rất mạnh. Luôn liên tưởng đến thầy phong thủy cầm La Kinh đi khắp nơi, miệng lẩm nhẩm những câu chúng ta không hiểu. Vậy rốt cuộc Phong Thủy là làm gì, có đáng tin hay không?

I. Phong Thủy là gì? Có đáng tin không?

"Phong Thủy", còn gọi là Thanh Ô thuật, Thanh Nang thuật, cách gọi mang tính học thuật là "Kham Dư thuật". Rốt cuộc nó là làm gì? Phong Thủy vốn là thuật xem đất, tức phương pháp khảo sát hiện trường địa lý, do đó cũng có tên gọi là Địa tướng, Kham Dư thuật. Nó là một môn khoa học nghiên cứu quy luật của môi trường và vũ trụ, người xưa cho rằng "vũ trụ là đại thân người, thân người là tiểu vũ trụ", vũ trụ và con người là một thể, tuân theo một quan niệm quan trọng là "Thiên Nhân hợp nhất". Do đó, không chỉ môi trường ảnh hưởng đến con người, mà con người cũng có thể ảnh hưởng đến môi trường.

Con người sống trên thế giới này luôn cần có nơi ở, lúc sống cần Dương trạch, khi chết cần Âm trạch. Nơi mình ở phải hài hòa với môi trường, con người mới khỏe mạnh. Vì vậy mỗi khi xây dựng cung điện, nhà ở, thôn xóm, huyệt mộ, người ta đều tuân theo nguyên tắc chỉ đạo của "Phong Thủy" để xác định vị trí, hướng tọa và nguyên tắc, phương pháp xây dựng. Chúng ta không khỏi đặt câu hỏi, "Phong Thủy" có đáng tin không, rốt cuộc nó có căn cứ gì? Kỳ thực, Phong Thủy đã sớm hưng khởi từ thời Chiến Quốc, gió và nước là hai lực lượng trong tự nhiên, mà vũ trụ là một từ trường lớn, gió và nước lại mang năng lượng từ trường lớn đó. Gió đại diện cho nguyên khí và trường năng lượng, nước đại diện cho sự lưu chuyển và biến hóa, bởi vì vũ trụ là một từ trường lớn, nên La Kinh vận hành dựa trên từ trường.

Về định nghĩa Phong Thủy, từ xưa đến nay đã có vô số cách giải thích. Trong đó, giải thích sớm nhất phải kể đến Quách Phác đời Tấn. Quách Phác có một tác phẩm nổi tiếng, chính là Táng Thư, trong đó nói: "Táng giả, thừa sinh khí dã, khí thừa phong tắc tán, giới thủy tắc chỉ, cổ nhân tụ chi sử bất tán, hành chi sử hữu chỉ, cố vị chi phong thủy, phong thủy chi pháp, đắc thủy vi thượng, tàng phong thứ chi." Ở đây, Phong Thủy chính là ý nghĩa của việc xem đất, nguyên tắc cơ bản của nó là "tàng phong tụ thủy". Người xưa cho rằng gió là tà khí, xâm nhập cơ thể sẽ khiến người ta bệnh tật; còn nước thì có tính lưu động, thượng thiện nhược thủy, là nguồn cội của sự sống, do đó nơi ở nên chọn nơi có nước. Từ đây, chúng ta cũng có thể thấy, Phong Thủy chính là xử lý mối quan hệ giữa nơi ở của con người (Dương trạch và Âm trạch) và môi trường, một nguyên tắc tổng thể là "Thiên Nhân hợp nhất", thuận theo điều lành tránh điều dữ.

II. Tư Tưởng Cốt Lõi Của Phong Thủy

Nguồn gốc của Phong Thủy có thể truy ngược về thời viễn cổ, tương truyền người sáng lập là nữ thần Đạo giáo Cửu Thiên Huyền Nữ, nhưng sự tích không rõ ràng. Phong Thủy thời kỳ đầu chủ yếu liên quan đến phương pháp và nguyên tắc chọn địa điểm, hướng tọa, xây dựng cho cung điện, nhà ở, thôn xóm, mộ địa. Còn tư tưởng cốt lõi của Phong Thủy tổng kết lại, chính là ba nguyên lý: Thiên Nhân hợp nhất, Âm Dương cân bằng, Ngũ Hành sinh khắc.

• Thiên Nhân hợp nhất: Tư tưởng cốt lõi của Phong Thủy là sự hài hòa giữa con người và tự nhiên, đạt đến cảnh giới "Thiên Nhân hợp nhất". Tư tưởng này nhấn mạnh con người nên thuận theo quy luật tự nhiên, chung sống hài hòa với môi trường tự nhiên.

• Âm Dương Ngũ Hành: Trong lý luận Phong Thủy, Âm Dương Ngũ Hành là yếu tố không thể thiếu. Âm Dương đại diện cho hai mặt đối lập thống nhất, Ngũ Hành thì chỉ năm nguyên tố cơ bản Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ, mối quan hệ tương sinh tương khắc giữa chúng tạo thành nền tảng của lý luận Phong Thủy.

Kỳ thực, thuật Phong Thủy trông có vẻ thần bí, nhưng mang tính khoa học nhất định, nó là một môn khoa học tổng hợp giao thoa đa ngành. Trong đó bao hàm hàng loạt các khoa học hiện đại như Vật lý học, Khoa học môi trường, Khoa học kiến trúc, Khí tượng học, Địa chất học, Sinh thái học... Bất luận nguyên lý của nó thâm thúy thế nào, phương pháp vận hành phức tạp ra sao, tổng thể chỉ một nguyên tắc: Sự hài hòa giữa con người và môi trường.

Về mặt lớn, chúng ta có thể chia Phong Thủy thành hai phái lớn là Phái Hình Thế và Phái Lý Khí, nhưng nếu chia nhỏ thì sẽ có rất nhiều phái nhỏ. Như Phái Hình Thế bao gồm Loan Đầu phái, Hình Tượng phái, Hình Pháp phái; Phái Lý Khí thì nhiều hơn, trong đó có Bát Trạch phái, Mệnh Lý phái, Tam Hợp phái, Phiên Quái phái, Phi Tinh phái, Ngũ Hành phái, Huyền Không Đại Quái phái, Bát Quái phái, Cửu Tinh Phi Bạc phái, Kỳ Môn phái, Dương Trạch Tam Yếu phái, Nhị Thập Tứ Sơn Đầu phái, Tinh Tú phái, Kim Tỏa Ngọc Quan phái. Ngoài ra, còn có một phái ảnh hưởng nhỏ hơn, gọi là Mệnh Lý phái, vốn là thuật xem tướng người, nhưng được ứng dụng vào Phong Thủy, tức dựa vào thời gian sinh của người để luận giải mối quan hệ và ảnh hưởng giữa môi trường cư trú và con người.

Cùng với sự phát triển của thời đại, Phong Thủy học đã trải qua giai đoạn lịch sử từ khẳng định đến phủ định, rồi lại phủ định của phủ định. Phong Thủy học ngày càng được nhiều người có học thức thừa nhận, đặc biệt được giới trẻ 8x, 9x yêu thích.

Kỳ thực, bản thân Phong Thủy học là mang tính khoa học, chỉ là do một số kẻ học thuật bất tinh lừa đảo hoành hành, khiến mọi người hiểu lầm nhiều về Phong Thủy học. Mượn một câu nói, "Kinh vốn là quyển kinh hay, do hòa thượng méo miệng tụng lệch", Phong Thủy học cũng như vậy. Phong Thủy học không hề thần bí, nó chỉ hơi thâm thúy mà thôi.